Nghệ thuật trúc chỉ được tạo ra với nguyên liệu là cây tre và dựa trên cơ sở của nghề làm giấy thủ công truyền thống của Việt Nam. Theo phiên âm Hán Việt, trúc là cây tre, còn chỉ là giấy nên cái tên trúc chỉ đã hình thành từ đó. “Là giấy mà không chỉ là giấy” đó là cốt lõi để họa sĩ Phan Hải Bằng sáng tạo nên nghệ thuật trúc chỉ nổi tiếng của cố đô Huế.
Vào năm 2000, họa sĩ Phan Hải Bằng và cộng sự bắt đầu tiến hành một dự án tìm ra một sản phẩm hàng thủ công mỹ nghệ độc đáo nhưng vẫn mang đậm văn hóa Việt Nam. Sau hơn 10 năm điền dã, nghiên cứu phương pháp làm giấy dó ở khắp những làng nghề làm giấy của Việt Nam, vào năm 2011, họa sĩ Phan Hải Băng đã sáng tạo ra nghệ thuật trúc chỉ mang đậm dấu ấn văn hóa Huế.
Việc lựa chọn chất liệu cho trúc chỉ là một vấn đề mà họa sĩ Phan Hải Bằng phải tốn rất nhiều công sức. Sau khi đã thử nghiệm trên nhiều chất liệu khác nhau, anh quyết định sử dụng cây tre là nguyên liệu chế tác nghệ thuật trúc chỉ. Đơn giản vì tre được trồng nhiều ở Việt Nam và mang lại độ dai bền cho sản phẩm. Mặt khác, mỗi sản phẩm trúc chỉ làm từ cây tre có thể treo ngoài trời mà không sợ nắng gió.
